Thứ Năm, 11 tháng 9, 2014

Sơn mài và Nhóm họa sĩ Sơn ta Việt Nam

Sơn mài và Nhóm họa sĩ Sơn ta Việt Nam

                                                                            Họa sĩ Đỗ Đức Khải

     Vài nét về sơn mài Việt Nam:
     Việt Nam có một loại sơn đặc biệt, nó được chế xuất từ một loại nhựa cây tự nhiên. Từ lâu đời nó được kết hợp với vàng, bạc, son để sơn phủ lên bề mặt các bức tượng, những đồ vật thờ cúng trong đình, chùa, những vật dụng thủ công, mỹ nghệ làm cho chúng có vẻ đẹp bên ngoài lộng lẫy và chịu được thử thách của thời gian. Đó là thứ sơn quý có tên gọi là “Sơn ta”.

    Từ năm 1932, kết hợp với một số nghệ nhân thủ công mỹ nghệ, các họa sĩ trường Cao Đẳng Mỹ thuật Đông Dương đã đưa chất liệu sơn ta vào trong sáng tác những tác phẩm hội họa, qua những tìm tòi, thử nghiệm, thể loại “Tranh sơn mài" đã ra đời đánh dấu mốc son của nền Mỹ thuật Việt Nam. Trải qua thời gian với công lao và sáng tạo của nhiều thế hệ họa sĩ đi trước, tranh sơn mài đã đóng góp to lớn vào thành tựu của nền Mỹ thuật Việt Nam.

     Trong tranh sơn mài hội đủ ngũ hành, trong đó: “Kim” là vàng, bạc; “Mộc” là vóc gỗ, nhựa sơn; “Thủy” là nước để mài tranh; “Hỏa” là lửa để nướng vỏ trứng, vỏ trai; và cuối cùng là “Thổ” là khoáng chất tự nhiên như đất, đá được nghiền ra chế xuất thành các màu như son nhì, son trai, son tươi, son thắm...

     Quá trình vẽ tranh sơn mài, từ trên nền vóc (tấm gỗ được hom, bó, sơn phủ sơn ta) họa sĩ gắn những lớp vỏ trứng, trai và vẽ những lớp màu pha với sơn ta chồng lên nhau kèm theo những công đoạn rắc, thếp vàng, bạc...rồi ủ trong môi trường ẩm mới khô sơn, sau đó đem mài. Khi mài tranh cũng là quá trình sáng tác của người họa sĩ, bởi người họa sĩ cần phải biết mài tùy chỗ nông hay sâu để hiện lên các lớp mảng màu, hình, nét... mà mình cần giữ để có tác phẩm đẹp.
     Qúa trình này đôi khi tạo ra nhiều hiệu quả bất ngờ, những vỏ trứng, son, màu, vàng, bạc chìm nổi trong một thứ ánh sáng hổ phách tạo nên sự kỳ ảo của màu sắc, vừa sang vừa quý, có khi lộng lẫy, mà cũng có khi đằm thắm tinh tế như tâm hồn người Việt. Đặc biệt, chất liệu này không bị giới hạn bởi khả năng diễn đạt, nó có thể thể hiện được mọi ý tưởng, đề tài, trường phái và phong cách thể hiện.




     Nhóm họa sĩ Sơn ta Việt Nam:
     Trân trọng những giá trị của tranh sơn mài được vẽ từ chất liệu sơn ta - một chất liệu độc đáo của Việt Nam đối với Hội họa thế giới, đầu tháng 5/2013, các họa sĩ chuyên sáng tác tranh sơn mài bằng chất liệu sơn ta tự nguyện liên kết và lập nên “Nhóm Họa sĩ Sơn ta Việt Nam". Tuy tuổi đời, tuổi nghề và quan điểm nghệ thuật khác nhau, phong cách đa dạng, các họa sĩ đã hội tụ bởi chung một niềm đam mê chất liệu sơn mài truyền thống cùng sinh hoạt nghề nghiệp, giao lưu học hỏi kinh nghiệm giữa các thành viên với mong muốn kế thừa, sáng tạo, phát huy thành quả của thế hệ họa sĩ đi trước, góp thêm tiếng nói khẳng định những giá trị độc đáo của tranh sơn mài Việt Nam với thế giới.

 
Ban chủ nhiệm Nhóm họa sĩ sơn ta gồm:
     Chủ nhiệm: Nguyễn Trường Linh
     Phó Chủ nhiệm: Nguyễn Đức Việt
     Thư ký: Đỗ Đức Khải
     
     Nhóm gồm 50 thành viên (cao tuổi nhất 70 tuổi, trẻ nhất 25 tuổi).      Trong đó 30 họa sĩ là hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam, còn lại là hội viên Hội Mỹ thuật Hà Nội và các Câu lạc bộ Họa sĩ trẻ...

 
Đã triển lãm:
     - Triển lãm Nhóm lần thứ nhất (tháng 7/2013)
     - Triển lãm Nhóm lần thứ II (tháng 5/2014)
     - Triển lãm giao lưu văn hóa tại Liên bang Nga (tháng 6/2014)
     - Ngoài ra một số thành viên đã từng tham gia một số cuộc triển lãm Mỹ thuật do Hội Mỹ thuật Việt Nam, Hội Mỹ thuật Hà Nội và Cục Mỹ thuật - Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức hàng năm, các triển lãm quốc tế, khu vực và giành nhiều giải thưởng.


Sơn ta Việt Nam
Sontavietnam.com

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét