Tìm hiểu tranh sơn mài Việt Nam (P2)
Bùi Hữu Hùng là một họa sĩ luôn hướng về quá khứ. Anh đã đưa mọi người trở lại với các thời kỳ của chế độ phong kiến Việt Nam. Đề tài mà họa sĩ đề cập là đề tài những câu chuyện xoay quanh cuộc sống hoàng cung và thiếu nữ xưa cùng với các trang phục truyền thống. Sự liên tưởng quá khứ, kết hợp giữa lối vẽ cổ điển với tính trang trí đã thể hiện được toàn bộ tinh thần của dân tộc trong một thời kỳ lịch sử. Các tác phẩm của anh luôn được những người yêu nghệ thuật và các nhà sưu tập tranh hào hứng đón nhận.
Tranh sơn mài của Bùi Hữu Hùng
Họa sĩ Đinh Quân đã tạo ra hình ảnh những người phụ nữ Việt gợi cảm, nhẹ nhàng và vô cùng lãng mạn trên nền đen sâu thẳm của sơn mài. Trong lối biểu hiện vừa hiện thực vừa trừu tượng, hình tượng phụ nữ trong các tác phẩm của anh là sự kết hợp và giao thoa giữ hiện đại và truyền thống.
Đặc thù của chất liệu sơn mài là luôn tạo ra những bất ngờ thú vị trong quá trình thể hiện. Chính điều kỳ diệu này đã khiến cho các họa sĩ thoải mái hơn khi thể hiện ý tưởng, họ không bị gò bó trong cách thức biểu đạt đặc biệt trong xu hướng biểu hiện có tính trừu tượng.
Đã từng có nhiều năm trong công tác đào tạo tài năng nghệ thuật cho đất nước, họa sĩ Trương Bé đã tạo ra các tác phẩm trừu tượng bằng chất liệu sơn mài. Tranh ông là những mạch nguồn của sự sống, là những chiêm nghiệm được cấu thành từ hiện thực đang tồn tại, là tinh thần trí tuệ thăng hoa trong nghệ thuật. Những tác phẩm của ông là chiều sâu của thế giới nội tâm cùng với những đột phá trong thể hiện tính đặc thù của chất liệu. Ông thực sự là một "Bậc thầy" của nghệ thuật trừu tượng; một đại diện xuất sắc của nghệ thật sơn mài đương đại Việt Nam trong lối biểu đạt thế giới nội tâm con người cũng như những tư duy về nghệ thuật tạo hình hiện đại.
Triển lãm mỹ thuật toàn quốc 2006-2010 đã ghi nhận những thành tựu trong 10 năm lao động và sáng tạo nghệ thuật của các họa sĩ hiện đại, đương đại Việt Nam. Nhiều tác phẩm đã khẳng định được tên tuổi và tài năng nghệ thuật trong thời kỳ mới. Họa sĩ Nguyễn Trường Linh là một trong những đại diện xuất sắc với tác phẩm: Hà Nội có cầu Long Biên (Huy chương vàng). Tác phẩm không chỉ khẳng định tài năng của họa sĩ mà nó còn góp phần tôn vinh thuật sơn mài truyền thống Việt Nam.
Tác phẩm "Cổng Cũ" của tác giả Nguyễn Hải Nam
Tranh sơn mài của Nguyễn Trường Linh có bố cục chặt chẽ, hiện đại và giàu chất trí tuệ. Họa sĩ đã phát huy tối đa những tính năng ưu việt của chất liệu sơn mài trong lối biểu đạt không gian của một nền nghệ thuật mới.
Triển lãm cá nhân của anh tại Đài Loan đã được một nhà phê bình của Đài Loan (Trung Quốc) khẳng định: "Triển lãm như một luồng gió lạ mang đến sự huyền bí, ánh sáng, hào quang rực rỡ của nghệ thuật sơn mài Việt. Khán giả đi từ ngạc nhiên đến thán phục trước nghệ thuật sơn mài Việt Nam và họ hy vọng sẽ lại được chiêm ngưỡng nhiều tác phẩm khác của họa sỹ trong những năm sau".
Nguyễn Trường Linh đang là người góp phần định hướng và tôn vinh nghệ thuật sơn mài truyền thống Việt Nam. Đưa sơn mài lên vị trí xứng đáng là "quốc hồn quốc túy" dân tộc, giúp các họa sĩ đương đại Việt nhận ra tầm vóc và những giá trị đặc sắc của chất liệu này.
Đánh giá về Nguyễn Trường Linh, nhà phê bình Lương Xuân Đoàn khẳng định: "Yêu quý chất liệu sơn mài truyền thống, anh coi mình như kẻ hậu sinh, tự tin khi con mắt được đánh thức, nên nhẹ nhõm bước chậm, bước sâu xuống đáy vóc mà vùng vẫy thỏa thuê trong những đĩa màu cũ, tinh túy của sơn mài. Để rồi, mỗi lần ngoi lên lại thấy mình khác. Hình khác, màu cũng khác khi giữa đôi bờ âm dương của mặt vóc, tiếng ngân vọng dưới đáy đen thăm thẳm kia mới là lời mời gọi quyến rũ nhất để hình sắc tự phá cõi mà tràn lên, hồn tìm được hình mà trú ngụ nơi bức họa, mặc cho cái đẹp hòa điệu bình dị, tự tại giữa vàng, bạc, son, then và vỏ trứng...".
Tác phẩm "Tát nước đồng chiêm" của tác giả Trần Văn Cẩn
Lê Quảng Hà là một đại diện tiêu biểu của các thế hệ họa sĩ đương đại Việt Nam. Tranh Lê Quảng Hà luôn thể hiện rõ cá tính nghệ sĩ và những quan điểm cá nhân trong bố cục và tư duy tạo hình mới. Họa sĩ không chú tâm vào việc mô tả sự vật mà tìm cách sáng tạo ra những mô típ tạo hình trên cơ sở của tư duy chủ quan, của lý trí và sự suy ngẫm. Những hình tượng nghệ thuật mới mà anh tạo ra cùng với cách thể hiện nghệ thuật độc đáo của của mình đã và đang góp phần tạo tạo những định hướng đa dạng, phong phú trong nghệ thuật tạo hình đương đại Việt Nam.
Sẽ còn cần tiếp tục tìm tòi và thể nghiệm nhiều hơn nữa đối với chất liệu sơn mài, nghệ thuật thế kỷ XX đã chứng kiến những đổi thay to lớn trong việc nhìn nhận và đánh giá các tác phẩm nghệ thuật, khi các xu hướng nghệ thuật liên tục xuất hiện để bày tỏ những suy nghĩ của cá nhân về cuộc sống và nghệ thuật. Nghệ thuật đương đại ngày nay đã xuất hiện nhiều xu hướng mới giúp những người thưởng thức có thể tiếp cận với các tác phẩm nghệ thuật theo nhiều cách thức khác nhau. Có lẽnghệ thuật sơn mài cũng cần có những tìm tòi, những giải pháp và những cách tân mới và lạ hơn nữa để đáp ứng nhu cầu nội tại của nghệ thuật đương đại Việt nói chung và sơn mài Việt nói riêng.
Tác phẩm "Mùa xuân trên bản Quặng" của Dương Hướng Minh
Màu vàng son lộng lẫy, không gian sâu thẳm và huyền bí, nhiều chất mới lạ luôn được tạo ra trong không gian sâu thẳm của tranh mà có lẽ chỉ sơn mài mới có thể có được đã khẳng định vị thế riêng của sơn mài. Quá trình tìm tòi của các thế hệ họa sĩ đã tạo nên một bề dày thành tựu trong nềnnghệ thuật tạo hình Việt Nam. Cho đến nay, chất liệu sơn mài vẫn còn là những bí ẩn kì diệu và đang chứng tỏ khả năng vô tận của mình trong mọi khả năng biểu đạt.
Họa sĩ Lê Quảng Hà từng nói: "Người tài có khả năng làm thay đổi quan niệm về cái đẹp. Họ sẽ thuyết phục người khác bằng chính tài năng, lòng trung thực và bằng lao động không mệt mỏi của họ…"
Hy vọng trong thời gian tới, những ẩn số thú vị trong giá trị biểu đạt của chất liệu sơn mài sẽ luôn được các họa sĩ quan tâm tìm tòi và khám phá. Đưa sơn mài Việt Nam ngày càng trở thành một chất liệu truyền thống quý báu, cần phải được giữ gìn, phát huy, phát triển nhiều hơn nữa trong nềnnghệ thuật tạo hình Việt nam đương đại.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét